Meld je aan voor onze
Trainingsdagen
Ouderen langer zelfstandig thuis, een reële eis?
22 juni 2021
Onze levenscyclus kenmerkt zich doordat elke fase van het leven andere uitdagingen en ontwikkelingen centraal kent op het gebied van sociaal, mentaal en fysiek vlak. Van student op kamers tot samenwonen en een gezin stichten. Bij elk van deze fases verandert de behoefte aan woonruimte. De behoefte naar een andere woon- en leefomgeving is een intrinsieke motivatie. De Rijksoverheid wil graag dat ouderen in hun eigen vertrouwde omgeving zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen met een goede kwaliteit van leven. Ik wil deze blog insteken op het woonaspect versus kwetsbare oudere en dat het zo lang mogelijk zelfstandig wonen geen vanzelfsprekendheid is.
Mijn ouders zijn bijvoorbeeld gestart met een kleine huurflat. Al snel kwam er gezinsuitbreiding. De flat was te klein voor vier personen en dus verhuisden wij naar een grotere flat. Ze kregen de mogelijkheid om een stuk grond te kopen en een eengezinswoning te bouwen. In de jaren 60 was dit een gedurfde financiële stap. Er volgde verdere gezinsuitbreiding en het gezin werd compleet met zijn vijven. Na meer dan 55 jaar hier gewoond te hebben bleef mijn moeder alleen achter.
Mijn moeder is een kwetsbare oudere en de focus vanuit de zorg en omgeving lag vooral op haar gezondheidsproblemen en de oplossingen daarvoor. Ondanks fijne buren, alles benedenvloers, diverse woningaanpassingen en thuiszorg bleef haar sociale, mentale en fysieke welbevinden ondergeschikt aan het zelfstandig wonen. Afhankelijkheid van anderen in plaats van eigen regie in handen. Na een lange procedure is ze verhuisd naar een aanleunwoning in een verzorgingstehuis. Ze kan zelf beslissen of ze wel/niet gebruik maakt van een warme maaltijd of activiteiten en ze heeft aanspraak. En dit alles op een voor haar acceptabele loopafstand. Het allerbelangrijkste is dat ze de regie over haar eigen leven weer terug heeft, en dit doet haar goed.
De overheid wil dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen in hun eigen vertrouwde omgeving. De vraag rijst of dit een reële eis is. De huizenmarkt zit op slot. Er is meer vraag naar woningen dan dat er te koop staan. Oudere(n) die van een eengezinswoning naar een kleinere woning willen verhuizen, rekening houdend met hun toekomstige wensen en behoeften, zoals sociaal, mentaal en fysiek welbevinden, lopen tegen veel procedures aan.
De lokale woon- en zorgvraag verandert. Gemeenten moeten sneller met de regio een visie ontwikkelen op het gebied van wonen, zorg, welzijn en leefbaarheid. Dit moet aansluiten op de wensen van inwoners, van jong tot oud. Waarbij het accent ligt op de behoefte van de mensen zelf, op hun veerkracht en op wat hun leven betekenisvol maakt. Daar zit volgens mij de winst.
Johanna Kanis,
Senior adviseur